Hoe fokken we de beste blaarkoppen?
Een ras van beperkte omvang, zoals het blaarkopras, is erbij gebaat dat de fokkerij doelgericht plaatsvindt. Een basisvoorwaarde is goede stamboekregistratie en stierkeuze. Voor stierkeuze kunt u terecht bij ‘Stiereninformatie’. Hieronder volgt informatie over stamboekregistratie, bloedspreiding en de Genenbank.
Waarom ‘Stamboekregistratie’?
Vragen over het nut voor het ras en voor het bedrijf
Veehouders stellen regelmatig de vraag waarom het voor hen interessant zou zijn om aan stamboekregistratie deel te nemen, wat ze ervoor moeten doen en wat het kost. Menigeen denkt dat als je een stier koopt die ‘Stamboek’ is (op de ID-kaart van het dier moet staan dat hij ‘Stamboek’ is), de kalveren ook automatisch ‘Stamboek’ worden. Helaas is dat niet het geval. Stamboek gaat overigens niet over ‘raszuiverheid’ dus stamboekregistratie geldt ook voor elke willekeurige kruisling. Stamboekregistratie vindt pas plaats als een veehouder zich als ‘deelnemer stamboekregistratie’ heeft aangemeld bij één van de stamboeken CRV of FHRS. Deelname kost een ‘gering’ bedrag; vraag het aan uw stamboek.
Stamboekregistratie is van belang om van meerdere generaties de afstamming officieel te kunnen registreren. Dit verhoogt de fokwaarde en de verkoopwaarde voor de fokkerij van een dier. Voor kleine rassen zoals de Blaarkop is elk dier van belang; hoe meer er ‘stamboek’ geregistreerd zijn, des te beter: want, des te betrouwbaarder worden verervingsgegevens etc. Het potentieel aan fokdieren neemt dan toe en daardoor ook de keuze van stiermoeders. Stamboekregistratie van dochters van KI-stieren is heel eenvoudig want u hoeft daarvoor in feite niets extra’s te doen omdat de KI de dekkingen verwerkt (wel dient u aangemeld te zijn als ‘deelnemer stamboekregistratie’). Door deelname stamboekregistratie komt ook de correcte bloedvoering op de ID-kaart (Registratiekaart) van de dieren.
Tips voor het gebruik van natuurlijk dekkende stieren
(voor meer details raadpleeg uw stamboekorganisatie)
wilt u van een natuurlijk dekkende stier een stierkalf aanhouden voor de fokkerij, dan dient de afstamming van de stier via DNA-onderzoek vastgesteld te worden
vraag bij aankoop van een stier of DNA-onderzoek is uitgevoerd; belangrijk is dat het DNA-beeld van de moeder bekend is of nog vastgesteld kan worden
stamboekregistratie bij natuurlijke dekking kan door dekinformatie tijdig = binnen 3 maanden door te geven (bij samenweiding: binnen 3 mnd na aanvang de aanvangsdatum doorgeven, en binnen 3 mnd na beëindiging de beëindigingsdatum doorgeven)
bij gebruik van verschillende stieren moet er altijd tenminste 18 dagen tussen de verschillende dekkingen zitten; anders weet u immers ook niet welke de vader is
dekkingen kunnen heel gemakkelijk via de website van CRV via het programma Veemanager worden ingebracht (voor informatie / deelname neem contact op met CRV)
meer weten over het nut van stamboekregistratie voor de blaarkophouderij? Stel uw vragen via zfaber@xs4all.nl
Bloedspreidingsplan
Voor de blaarkopfokkerij is een ‘Bloedspreidingsplan’ ontwikkeld. Jan Wieringa nam hiervoor in 2006 het initiatief als voorzitter van de ‘Landelijke Commissie’ en als blaarkopveehouder op de Warmonderhof. In het kort komt het erop neer dat er een plan is ontwikkeld dat er in moet voorzien dat er blaarkopstieren met een meer diverse afstamming beschikbaar komen voor de fokkerij. De Genenbank speelt hierbij een belangrijke rol. Onder strikte voorwaarden kan voor ‘fokkoeien’ gebruik gemaakt worden van sperma uit de Genenbank. Dit kan resulteren in nieuwe stieren en ook potentiële stiermoeders waarvan de afstamming in meerdere mate verschilt van de populatie. Het verminderen van de inteelt en de verwantschap binnen het ras staan centraal, maar zeker ook van het belang is de toename in biodiversiteit binnen het ras.
De Genenbank
De Genenbank is onderdeel van Wageningen Universiteit (WUR). Sperma van allerlei verschillende rassen en soorten wordt opgeslagen in de Genenbank. Slechts onder strikte voorwaarden wordt van sperma uit de Genenbank gebruik gemaakt. Sperma van de Genenbank wordt niet verhandeld; de Genenbank fungeert niet als een KI-organisatie. Particulieren kunnen zich bij de Genenbank melden om sperma van interessante stieren aan te bieden voor opslag in de Genenbank. De Genenbank bepaalt of op dit aanbod wordt ingegaan. Door gebruik te maken van de Genenbank kan teruggegrepen worden op genetisch materiaal dat zeldzaam is binnen de populatie. Voor meer informatie zie de website www.cgn.wur.nl
Stichting Zeldzame Huisdierrassen
De Stichting Zeldzame Huisdierrassen heeft een belangrijke rol bij een eventuele uitbraak van dierziekten waarbij ‘ruimingen’ uitgevoerd moeten worden. Er is/wordt gewerkt aan een ‘paraplubestand’ om dieren van zeldzame rassen – zoals de Blaarkop – te vrijwaren. Lees: Paraplubestand_SZH_bij_ziektenuitbraak.pdf
Blaarkophouders kunnen de ingevulde Toestemmingsverklaring opsturen naar de Blaarkopstichting, om beter in beeld te zijn als houder van een zeldzaam ras. Zie: ToestemmingsVerklaring.pdf